Бу кюнледе КъЧР-ни Башчысы Темрезланы Рашид Къарачай-Черкесияны 100-джыллыгъын белгилеуню хакъындан ишчи къауумну кенгешин бардыргъанды.
КъЧР-ни Башчысы айтхандан, Къарачай-Черкесияны 100-джыллыгъын белгилеуню юсюнден Указгъа РФ-ны Президенти Владимир Путин къол салгъанды. Республиканы юбилейин бардырыуну хакъындан къурау комитетге РФ-ны маданият министри Ольга Любимова башчылыкъ этеди.
Темрезланы Рашид чертгенден, КъЧР-ни 100-джыллыгъына аталыб кёб тюрлю джарыкълыкъ ишле, спорт эришиуле бардырыллыкъдыла, аланы кёбюсю Москвада ётерикдиле. Адамланы джашау дараджаларын игилендирирге джораланнган миллет проектлени толтуруу бла тири кюреширге кереклисин да айтханды Башчы.
«Бюгюнлюкде РФ-ны Президенти, Правительствосу, толтуруучу властны федерал органлары, Президентни Шимал Кавказ федерал округда Толу эркинликли келечисини аппараты бизни республикагъа болушлукъ этгенлей турадыла. Бизге салыннган борчланы джашаугъа сингдирирге керекбиз», - дегенди Темрез улу.
Ол айтхандан, республиканы юбилей джылында Черкесск шахарда ара межгитни къурулушу тамамланныкъды, Черкесскеде «Нарт» деген стадион ачыллыкъды, 23 окъуу учреждениеге тамамлы ремонт этилиб башланныкъды.
Республиканы Башчысы 2022-чи джылгъа белгиленнген социал объектлени къурулушлары (джамагъат джыйылыучу джерлени, арбазланы, джолланы джарашдырыу, школлагъа тамамлы ремонт этиу, суу эмда газ бла баджаргъан объектле) къыркъаууз (сентябрь) айны 1-не дери тамамланыргъа кереклисини юсюнден айтханды.
«Шахарланы эмда районланы башчылары республиканы Правительствосу бла къысха байламлылыкъ джюрютюб, социал объектлени къурулушлары къалай баргъанларын кёз туурада тутаргъа борчлудула.
Маданият-кёбчюлюк ишлени бардыргъан кёзюуде 100-джыллыкъларын белгилеген хоншу регионладан артистлени да чакъырыргъа тыйыншлыды. КъуБу кюнледе КъЧР-ни Башчысы Темрезланы Рашид Къарачай-Черкесияны 100-джыллыгъын белгилеуню хакъындан ишчи къауумну кенгешин бардыргъанды.уанч джыйылыуланы республикабызны шахарларында, район аралыкъларында да бардырыргъа керекди», - деген КъЧР-ни Башчысы.
Кенгешни кёзюуюнде Темрез улу камералы оркестрни Къарачай-Черкесияны кърал симфония оркестри этерге буйрукъ бергенди.
Ызы бла Башчы республикада профессионал футбол команда къурауну юсюнден айтханды.
«Эресейчи футбол союз бла ол ишге кереклисича къараб, «Нарт. Черкесск» деген ат бла профессионал футбол клубну къурауну юсюнден къагъытла джарашдырыргъа борч салама. Республикада футболгъа ёсюм алдырыб, экинчи профессионал лиганы къурамына кирирге муратлыбыз», - дегенди ол.
Темрезланы Рашид КъЧР-ни Эл мюлк министерствосуна, республиканы юбилейине атаб, адамла амалсыз керекли продукцияны учуз багъала бла сатыб алырча шахарлада, районлада талай эл мюлк кёрмюч, джармалыкъла къураргъа борч салгъанды.
КъЧР-ни Табигъат байлыкъла бла экология министерствосуна Къарачай-Черкесияда ботаника сад къурауну юсюнден ишге къараргъа буйрукъ берилгенди.
Кенгешде КъЧР-ни Правительствосуну Председателини орунбасары, КъЧР-ни Москвада таймаздан келечиси Мадина Гогова Москваны Правительствосу бла байламлылыкъда къралны ара шахарында республиканы юбилейине аталгъан джарыкълыкъ ишлени хазырлауну эмда бардырыуну юсюнден хапар айтханды.
КъЧР-ни маданият министри Зураб Агирбов айтхандан, 2022-чи джыл республикада, аны тышында да кёб тюрлю джарыкълыкъ иш бардырыр мурат барды.
Артыкъсыз да, Къарачай-Черкесияны юбилейине аталыб джай айлада Москвада, шахарны ачыкъ площакларында, эм иги коллективлени концертлери бардырыллыкъды.
Аууз-герги (октябрь) айда РФ-ны Кърал Думасы бла бирге джыйылыу къураллыкъды. Аны тамалында Москваны вузларында окъугъан айырма студентле КъЧР-ни Башчысы бла, дупутатла бла, сенаторла бла тюбеширикдиле, Кърал Думаны иши бла да шагъырей болур мадар табарыкъдыла.
Республиканы юбилейини юсюнден информацион проектле да баш орунну аладыла. Алайды да, Москавада метрону вагонларында Къарачай-Черкесияны тарихини, маданиятыны, туризмини юслеринден видеороликле кёргюзюллюкдюле. Адамла кёб барыучу джерледе регионну юбилейини юсюнден баннерле салынныкъдыла, Москваны ара бульварларыны биринде белгили суратчыланы КъЧР-ни ариу джерлерин тюшюрген эм иги суратларындан кёрмюч къураллыкъды.
Дагъыда эки уллу проект толтуруллукъду. Къарачай-Черкесияны 100-джыллыгъына аталыб Москваны ара паркларыны биринде джюз терекден аллея къураллыкъды, алада эсгериу къанга да салынныкъды.
Аны бла да къалмай, «Классика под звёздами» деген ат бла классика музыканы фестивалы, Архызда Халкъла арасы музыка фестиваль бардырыллыкъдыла.
Юбилейге аталгъан ишлени арасында «Нарт» стадионда ётерик уллу концерт баш орунну аллыкъды. Къыркъаууз (сентябрь) айны ал сюреминде Черкесскеде «Джашил айрымкан» деген солуу парк къууанч ишле бардырыллыкъ площадка боллукъду. Концертге эресейчи эстраданы эмда республиканы белгили артистлери къошуллукъдула.
Быйыл «Тэфи» деген телевизион премияны джарым финалын «Академия российского телевидения» деген фонд Къарачай-Черкесияны Архыз курортунда бардырлыкъды.
КъЧР-ни къурулуш эмда фатар-коммунал мюлкюню министри Георгий Терин айтхандан, 2022-чи джыл Къарачай-Черкесияда 60-дан артыкъ объектни къурулушу, тамамлы ремонту бардырыладыла. Аланы кёбюсю элледе орналгъан социал магъаналы объектледиле.
Черкесск шахарны мэри Алексей Баскаев республикан аралыкъда этиллик ишлени юслеринден хапар айтханды. Ол билдиргеннге кёре, республиканы юбилейине аталыб, быйыл Черкесскеде социал магъаналы учреждениеле ачыллыкъдыла, паркла, кёб фатарлы юйлени арбазлары джарашдырыллыкъдыла.
Черкесскеде Джаш тёлю хунерликни инновацион аралыгъы ачыллыкъды. Анда школда окъугъанла бла джаш тёлю 3D-графикагъа, программированиеге, моделированиеге юренникдиле, тюрлю-тюрлю проектле къурарыкъдыла.
Быйылны къыркъаууз (сентябрь) айындан шахарны санатла школуна джюрюген 700-ден артыкъ сабий тамамлы ремонт этилген мекямда къошакъ билим аллыкъдыла. Черкесскени 3-чю номерли музыка школуна да ремонт этиле турады.
Республикан аралыкъда джамагъат кёб барыучу юч джер – РТИ заводну къатында парк, Ленин атлы проспектде 62-чи номерли кёб фатарлы юйге джууукъда орналгъан сквер, шахарны ара паркы – хайырланыугъа берилирге хазыр боллукъдула.
12 джылны ичинде биринчи кере шахар транспорт да джангыртыллыкъды: хар неси да таб джарашдырылгъан, хар бирини 52 орну болгъан «Вектор NEXT» деген 20 джангы автобус джюрюб башларыкъды.
КъЧР-ни юбилейине аталыб Черкесскеде кёб тюрлю маданият-кёбчюлюк ишле да къураллыкъдыла.
КъЧР-ни физкультура бла спорт министри Ёзденланы Рашид да юбилейге багъышланыб спорт джаны бла этиллик ишлени юслеринден билдиргенди. «Южный» деген дельтадромда дженгил авиациядан регионла арасы эришиуле ётерикдиле. Никкол (июнь) айда къралны регионлары да къошулуб, 7 кюнню шарланы фестивалы бардырыллыкъды. Къыркъар (август) айда «Нарт» стадионда КъЧР-ни эмда Москвада «Спартакны» ветеранларыны командаларыны арасында футболдан эришиуле боллукъдула. Ол эришиуле «Нарт» стадионну ачылыууна аталлыкъдыла. Къыркъаууз (сентябрь) айда Джангы Къарачай посёлокда бел тутушдан эришиуле, аууз-герги (октябрь) Черкесскеде «Юбилейный» деген спорт къалада киберспортдан КъЧР-ни ачыкъ чемпионаты ётерикдиле.
