Акъбайланы Мудалифни джашы Харун ана тилибизни сакълаугъа, айнытыугъа уллу юлюш къошхан адамларыбызны бириди.

Эресей Федерацияны Журналистлерини эмда Джазыучуларыны бирлешликлерини да, Журналистлени халкъла арасы бирлешилигини да къурамларында болгъан, терен билимли, фахмулу джердешибиз 1965-чи джыл башил (январь) айны 19-да Джангы Джёгетей элде туугъанды. Кёб болмай ол 60-джыллыкъ юбилейин белгилегенди. Биз, Харунну, ол джарыкъ байрамы бла алгъышлай, аны чыгъармачылыкъ джолундан окъуучуларыбызны хапарлы этерге излейбиз.
1992-чи джыл Къарачай-Черкес кърал устазлыкъ институтну филология факультетин бошагъанлы Харун джашауун ана тилибизни тазалыгъын сакълаугъа атагъанды.
Тилибизни, миллетлигибизни сакълар муратда Акъбай улу кеси джангыз да, башха тил устала бла бирге да, 10-ла бла окъуу китабланы, монографияланы, илму сёзлюклени чыгъаргъанды. Ол «Методические рекомендации по сбору и учету фольклорно-этнографического материала», «Къарачай-малкъар тилни фразеологиясы», «Къарачай-малкъар лингвистикадан очеркле», «Толковый словарь некоторых имен и терминов нартского эпоса», «Карачаевская военная терминология и оружие», «Къарачай-малкъар сабий оюнла», 1-чи классха джораланнган «Харифле» деген дагъыда башха илму-методика окъуу китабланы чыгъаргъанды.
Аны тышында Акъбай улу назму да джазады. Аны назмулары «Таулу джашау», «Къарачай», «Заман», «Молодежная», «День республики», «Литературная Балкария и Карачай» газетледе, «Антология карачаевской поэзии» китабда да басмаланнганлай тургъандыла.
Харунну джазгъанларында философия лирика биринчи орунну алса да, ол, аны бла къоймай, усталыгъын поззияны башха жанрларында да кёргюзгенди. Акъбай улуну чыгъармаларыны арасында тамсилле, классикледен кёчюрюлген назмула да бардыла.
Харунну къуру «Сослан таш» бла «Хасаука» деген поэмаларын, «Эки ана» деген повестин алыб къарасакъ да, ала къарачай адабиятда терен ыз къойгъан чыгъармаладыла.
Къарачай драма театр Акъбайланы Харунну «Бёрюню туугъан кюню» дегенг таурухун сахнада кёргюзгенинде, сабийле къой, уллула да сюйюб къарагъан эдик.
Аны барын да айтханым, Акъбайланы Харун не джаны бла да фахмулу, тилим, тиним, джуртум деген адамларыбызны бириди.
Алимни, джазыучуну, журналистни, поэтни чыгъармалары окъуучуланы ана тилге ёлчемсиз уллу багъа берирге, тилибизни сакъларгъа, Ата джуртубузну сюерге, бир-бирибизге сый, намыс этерге чакъырадыла.
Акъбай улу, Къарачай-Черкесияны Правительствосуну гуманитар тинтиулени хакъындан институтуну къарачай тилни ёсюмю бла кюрешген бёлюмюню илму къуллукъчусу, республиканы «Къарачай» атлы джамагъат-политика газетини джууаблы секретары, РЦНК-ны фольклор бёлюмюню тамадасы, «Московский комсомолец. МК – Кавказ» деген эресейчи эмда регионал газетни редактору эмда «Вести гор» газетни баш редактору, ТГРТУ-ну Черкесск шахарда филиалында тамада устаз, Къарачай-Чркесияны Президентини кенгешчиси болуб ишлеген кёзюулеринде да тил байлыгъыбызны ёсдюрюу бла кюрешгенлей тургъанды.
Бусагъатда да Акъбай улу, Къарачай Илму-тинтиу институтда фольклор, адабият, эмда филология бёлюмге башчылыкъ эте, регионла, халкъла арасы конференциялагъа да къошулгъанлай, тилибизни сакълар мадарла этгенлей турады.
Къралыбызгъа, туугъан джуртуна кертилиги ючюн, Харун адамладан да, кърал къуллукъчуладан да бюсюреу табады.
Аллах аны ол ишинде мындан ары да джетишимли этсин!

БАЙРАМКЪУЛЛАНЫ Зульфия.

 
{jcomments}