Анамдан айырылгъаным

Атабыз атсыз-чуусуз болуб, андан чыртда хапар келмегенине, ёлгенди деб тура эди анам. Тас болгъанын билдирген къагъытны алгъанында уа, асыры бек къыйналгъандан, тёшекге тюшюб къалгъан эди.

Анам ауруб джатыб тургъан заманда, бек ач болгъаныкъда, ашарыкъ излеб, ферманы складына тюшюб, бышлакъ кесек алгъан эдим. Юйню башы бла чыгъыб, къарауулну къолуна тюшерге да аздан къалгъан эдим. Бышлакъны юйге келтиргенимде, къайдан алгъанымы билирге излеген эди анам. Аны къыйнаргъа излемей, ким эсе да бергенди деб, къойгъан эдим. Ауруб тургъан анам: «Биреу разы болуб берген эсе игиди, алай болмай, урлаб, гюнах затны алыб келген эсенг, мен ёмюрде да разы боллукъ тюлме...» - деген эди. Андан сора не къыйын болумгъа тюшсем да, сормагъанлай кишини затын алмагъанма.

Анам хариб ма ол ауругъанындан эс джыялмай, бек джашлай, дуниядан кетиб къалды.

Уллу Ата джурт къазауатха 15 мингден аслам къарачай джаш кетгенди. Ала, башха миллетледен артха къалмай, уруш этгендиле. Анга джигит уланларыбызны фронтда этген батырлыкълары ючюн, саугъаланнган медаллары, орденлери шагъатдыла.

Бизни аталарыбызны, къарт аталарыбызны этген джигитликлерини магъанасы адам улуну тарихинде ёмюрлени узагъына турлукъду.

Аны бла къралда талай джыл «Они должны идти победным строем во все времена» чакъырыу бла Хорламны келтирген джигитлерибизни атларын унутмаз ючюн, «Ёлюмсюз полк» акция бардырылады. Ол полкну тизиминде аталарыны, джууукъларыны суратларын алыб, мингле бла адамла Уллу Хорламгъа аталгъан парадлада барадыла. Бизни газетибиз да бу ишге къошулуб, джердешлерибизни «Ёлюмсюз полкга» къошаргъа чакъырабыз.

Халкъыбызны онглу уланларыны бири Борлакъланы Абдулланы джашы Салисге быйыл 100 джыл толлукъ эди. Джерни къалынын, джукъасын да сезген таулу кишини ётген джолун бюгюннгю эмда келир тёлюлеге юлгюге айтырчады. ХХ-чы ёмюр халкъыбызгъа теджеген сынауланы барысындан да тыйыншлы ётюб, Борлакъ улу джашауда унутулмазча уллу энчи ыз къойгъанды.

Ол Къарачайны буруннгу эллерини бири Хурзукда туугъанды. Аны атасы бла анасы Борлакъланы Юсуфну джашы Абдулла бла аны юй бийчеси Тохчукъланы Бекирни къызы Байдымат ишни сюйген, аны неден да баш салгъан адамла болгъанлары себебли, аланы тепсилеринде туздам эркин болгъанды. Бу юйдегиде халкъыбызны бурундан келген адетлерин тутуугъа уллу эс бёлгендиле. «Адеб-намыс болмагъан джерде берекет да болмайды» деген айтыу алагъа джашау джорукъ болгъанды. Айхай да, ол затны ала сабийлерине бек гитчелей сингдириб башлагъандыла. Сегиз сабийни бири болуб ёсген Салис не тукъум ишден да артха турмагъанды, кесинден тамадаланы айтхан сёзлерин джерге тюшюрмегенди.
1932-чи джыл Борлакълары Уллу Къарачайдан Гитче Къарачайгъа кёчеди

 Быйыл къыркъаууз (сентябрь) айны 14-де Эресей Федерацияны Джигити Гербекланы Чомайны джашы Магомедге 95 джыл толлукъ эди. Мен бу статьямы генерал-майор Иван Константинович Морозовну «Полки сражались по-гвардейски» деген документли повестинден юзюк бла башларгъа излейме.
Уллу Ата джурт къазауатны кёзюуюнде Иван Константинович гвардиячы дивизиягъа башчылыкъ этгенди. Гербекланы Магомед анда миномётчу болуб тургъанды.
Морозовну повести 1976-чы джыл уллу тираж бла Волгоградда чыкъгъанды. Автор кесини китабында немчала бла урушну былай суратлайды: «Пулемётланы кючлери бла алгъа уруб келгенле гвардияны лейтенанты Алексей Шишкинни  ротасыны джолун тыйдыла. Туура ол кёзюуде тамада сержант Гербек улуну айтылыб тургъан миномёт расчёту джетиб къалды.
Он такъыйкъаны ичине гитлерчи пулемётладан джукъ да къалмады. Рота кесини ишин андан ары бардырды. Бизни гвардиячыла, джаугъа солуу бермей, талай кюнню сермешдиле, аланы аякъ орунлу болургъа къоймадыла».