Подробности

Джыйма то же, что джыйылма карач. редко 1) сборник 2) собрание сочинений.
Джыйны зародыш (животных и человека).
Джыйы запах; ~ы сезерге учуять (почувствовать) запах чего.
Джыйы барс зоол. циветта, виверка.
Джыйыларгъа 1) нюхать, обонять что  чувствовать запах 2) идти по запаху, идти по следу (о  собаке).
Джыйы таш осмий.
Джылак джюзюм бот. переступень.
Джыланбаш миф. Змей, Змей-Горыныч.
Джыланбаш макъа зоол. остромордая лягушка.
Джылан джыл год змеи.
Джыланкёнчек зоол. прудовик, улитка.
Джылан от бот. материнка.
Джылан сют бот. малочай.
Джылан таш серпентин.
Джылан тил чапыракъ бот. узколистный подорожник.
Джылан чабакъ зоол. угорь.
Джылан эмизик бот. клевер ползучий.
Джылгъын бот. тамариск.
Джылкъы къулакъ бот. конский щавель.
Джылкъычы къуш зоол. лунь полевой.
Джыллыкъ турма бот. редька.
Джылмы срубленные, мелкие сучья, ветви (хвойных деревьев, кустарников); хворост.
Джылы-Суу 1. букв. тёплая вода; джылы теплая + суу вода 2.название местности в Балкарии («теплая вода» в значении «термальные воды»).
Джылытхыч редко грелка.

Подробности
 Сюйюнчланы Алимни джашы Азамат миллетни тин байлыгъына юлюш къошхан белгили адамларыбызны бириди.
Ол 1923-чю джыл Джёгетейде туугъанды. Алайда орта школну бошагъанлай, къазауатха кетеди. Фашистле бла сермешлени биринде джаралы болуб къайтады. Кёчгюнчюлюкню заманында Къазахстанны Чимкент шахарында устаз институтда билим алады. Анда школлада орус тил бла литературадан дерс бериб турады. Джуртубузгъа къайтхандан сора да ол огъур ишни бардырады. Аны бла бирге Нальчикде Къабарты-Малкъар кърал университетни, артда аны аспиратурасын да заочно бошайды. Школну директору, халкъ окъууну Къарачай район бёлюмюню тамадасы, институтда устаз болуб да ишлейди. Къайда да кесини къуллугъун джетишимли тындырыб турады.
Азаматны литературагъа сюймеклиги Джёгетейде орта школну ахыр классларында белгили бола тебрейди. Къазауатда, кёчгюнчюлюкде да джазгъанын къурутмайды. Алай болса да, миллетибиз сюйген тауларына къайтхандан сора ачыкъланады фахмусу. Эки-юч джылны ичинде къарачай джазыучуланы беш-алты китаблары басмаланнган эдиле. Аланы бири Сюйюнч улуну «Къобанны мынчакълары» деген назму китабы эди. Анга окъуучула джылы тюбейдиле. Ызы бла поэзия, проза китаблары къарачайча, орусча да чыгъыб тебрейдиле. Барын да тергесек джыйырмадан атлайдыла. Аланы арасында «Адамлыкъ», «Илкер», «Джангкъылыч», «Там, где мчался конь богатыря», «Белая лебедь на синей волне», «Двойной узел» дагъыда башхала бардыла. Къарачай юйдегиледе аланы экиси-ючюсю болмагъан джокъду, бир къауум чыгъармалары школлада окъуу китаблагъа да къошулгъандыла. Башха тиллеге кёчюрюлген назмулары, проза чыгъармалары да аз тюлдюле.

Подробности

Джууак (-гъы) копыто у парнокопытных; гыбышы ~ внутренний слой копыта; ~ ауруу вет. некробациллёз.
Джууаббер справочник, энциклопедия.
Джууаш покорный, кроткий, смирный, тихий, безответный.
Джуусан бот. полынь.
Джуслан зоол. пантера.

Подробности
Дунияны башында эм эски санатха тепсеу  саналады, деучендиле. Нек дегенде, «сабий, анасыны хатхусунда сагъатында да, аякъларын къымылдатыб, «тепсеб башлаучанды», деб чам этиучендиле уста тепсеучюле. Къарачай-малкъар халкъны да тепсеулери кёб болгъандыла. Аладан бири «Тепена» («От джагъасы тейри») бурун заманлада къарачайлыла бла малкъарлыланы эм бек сюйген тепсеулери болгъанды. Аны талай тюрлюсю барды.
Бюгюн биз, ол тепсеуню эм белгили эки тюрлюсюн Къудайланы Мухтарны «Древние танцы балкарцев и карачаевцев» деген китабындан алыб, джарашдырыб, газет окъуучуларыбызгъа теджейбиз.
 
  Байчораланы Алина.
                                    __________________________________________________________________________
 
Ишни кёзюуюн кёргюзген «Тепена». Бу тепсеуню асламысына таулула юй ишлеген кёзюуню кёргюзюб тепсегендиле. Сау элни джамагъаты, джыйылыб, джууукъ-тенг деб къарамай, юйню алай ишлегендиле. Мамматлыкъгъа келгенле болушлукъгъа деб аш-суу, иш керекле алыб келгендиле. Юй салыргъа сайлагъан джерлерини юсю бла джангы юйюрню малы, къанатлысы кёб болур ючюн, тууар, ууакъ аякълы малланы, къанатлыланы сюргендиле. Эркишиле малланы сюргендиле, тиширыула - къанатлыланы. Юйдеги мелхумлукъда, байлыкъда джашар ючюн, джерни юсю бла бир кесек будай, арпа, къудору, сохан, сарысмакъ, къоз ётдюргендиле. «Тепена» тепсеуде аны къолларына агъачдан кесилген юй хайуанла бла къанатлыланы суратларын алыб кёргюзгендиле тепсегенле.

Подробности

Джулдуз гюлю бот. канна.
Джулдуз чыгъана бот. якорцы ползучие.
Джулдуруу 1) заглаживание, искупление (вины и т.п.) 2) выкуп.
Джулкъуч карач. рвач, хапуга м., ж.
Джулуу 1. а) искупление, заглаживание (напр. вины); б) (тж. баш ~) ист. выкуп (крепостного) 2) ист. выкуп, окупать, плата (за крепостного); баш ~ выкуп (за себя); джесирден ~ бериб алыргъа вызволить из плена, уплатив выкуп.
Джумарыкъ тауукъ зоол. улар.
Джумлау юр. конфисковать, изъять.
Джумору 1. карач. лучшая [для пастьбы скота] трава. 2. клевер греческий.
Джумору ханс бот. пожитник сенной.

  1. Сёзлюк
  2. Сёзлюк
  3. БАШЫБЫЗГЪА КИЙГЕН КИЙМЛЕ
  4. Сабий адабиятны антологиясы