- Подробности
ГЁЛЕНДИР
(ПЕТРУШКА КУДРЯВАЯ)
Миллетге эртдеден белгилиди. Экиджыллыкъ, мийиклиги 100 сантиметрге джетген хансды. Биринчи джыл тамырыны башындан чапыракъла ёсюб, джерге джайыладыла. Экинчи джыл ол чапыракъларыны орталары бла тамырдан саптагъай тюз ёрге кёлтюрюледи, бутакъларында июнь-июль айлада гоккалары чагъадыла, ала сарыракъ-джашил бетлидиле, кеслери да джыйылыб кюнлюкге ушашла боладыла.
- Подробности
Гагарай карач. то же, что гагарак бот. шишка; нарат ~ сосновая шишка.
Гагаш каштановые шишки.
Гагу́ балк. дет. ягода.
Гадий лгун.
Гадура́ 1) карач. пчел. сачок, ловушка для пчёл 2) балк. цедилка, дуршлаг.
Гадура къамиш бот. вид камыша.
Гадура чёб бот. вид подорожника.
Гаджыра терек бот. ним.
Гаж карач. ~ болургъа сильно опьянеть; напиться допьяна.
Гажаз бездомный; человек без постоянного место жительства.
Газга́з франт.
Газиз уважаемый, почётный человек, который занимается благотворительностью.
Галакур 1) глазурь (особый сплав) 2) специальная краска, которой окрашивают кувшины.
Галау́ балк. детск. то же, что къалач карач. 1) баранка, бублик, сушка; калач 2) конфорка (плиты).
- Подробности
Джабалакъла
Анда, эшикде, биягъынлай болгъанны барын чарс басыб, къар джауады. Сейирди дуния: табигъатда да хар зат адамладачады: къарны джабалакъларыны бирлери, келиб, къая, терек башлагъа, джерге къонадыла; бирлери ya, къайры барыргъа, къайда къонуш табаргъа билмегенча, хауада ары бла бери учуб айланадыла.
«Хар затны джазыуу керти да анда, башында, этилиниб келе болур. Ансы туура былай боллукъ болмаз эди», - деди Мухаммат, дорбунну ачыкъ джанына чыгъыб, джауа тургъан къардан иги кёрюнмеген таулагъа къараб туруб. Сора: «Нюр-Ахмат келе болур. Ол джетгинчи ол ишими битдирирге кюрешейим», - деб, ол, ызына къайтды да, дорбунну бир къыйырында джукълана тебреген отчугъуна ары дери джыйгъан къургъакъ къаураларын, чымырталарын атыб, джангыдан джандырды да, къакъларгъа тагъаргъа деб сылыб, тилимди-тилимди этген этлерин, чибин-зат къонмаз ючюн, анга тутуб, эки джанларына джалын урдуруб чыкъды. Андан сора аланы дорбунну къабыргъасыны джарылгъан джерлерине бегитген агъач чюйлерине тагъыб башлады.
- Подробности
- А-я, - деди Мухаммат, ташны артындан ачыкъ джерге чыгъа.
- Кимле эдиле да?
- Гюрджюлюле, къарнашчыгъым.
- Сора бу къыйын заманда гюрджюлюле былайда не эте эдиле?
- Эсингдемиди къазауатны аллы кёзюуде Микоян-Шахардан келген алим, тукъуму да къалай эди?
- Ол Алийладан джашны юсюнденми айтаса?
- Алийладанмы эди, башхаладанмы эди, ол джаш, эки-юч кере келиб: «Гюрджюлюле, былайлары алгъын аланы джерлери болгъанча этиб кёргюзюр ючюн, алача джазылгъан джазыулары болгъан сын ташланы бери келтириб, мында джер-джерге чанчыб айланадыла. Аллай зат кёргенигиз болса, бизге билдирмей къоймагъыз», - деб кетген эди. Бет тюрсюнлеринден была да гюрджюлюлеге ушай эдиле. Ол къауумдан эселе да ким биледи. Ёзге аланы аллайла болгъанлары бла къалгъанларын айырыр ючюн, барыб, ол басдырыб кетген затларына къараргъа керекбиз.
- Подробности
Тютюн сата барыб
Ол кюн Мухаммат бла Нюр-Ахматны ёмюрлеринде сакъламагъан ишлери болады. Аны аллы уа былай башланады. Индиш Башында, уугъа барыб, атар джукъ излеб айланнганлай, бир чауулну ичинде къарачай джыккырча, бир бёчкеге тюртюлюб къаладыла.
- Бу не затды экен? – дейди Нюр-Ахмат, барыб, аны аягъы бла тюртюб кёре. Алай а Мухаммат анга магъана бермейди.
- Эсингдемиди, къазауатха дери былайлада дуния бла бир колхоз къош туруучан эди? Къойлагъа деб къагъыт ящикле бла да, быллай бёчкеле бла да кёб тюрлю дарман-дары келтире эдиле. Ол ичлери бошатылгъан бёчкеле бла коробкаланы кюйдюрюб-зат этиб къоратхан адет а джокъ эди. Аны себебли бу тёгерекде къайры барсанг да, быллай бёчкеле бла коробкалагъа тюртюле эдинг. Бу да аладан къалгъан бош бёчке болур, - деб, къаты бла ётюб кетеди.
Уллу къарнашы алай этгенинде, Нюр-Ахмат да, тохтаб, аны ичине къарай айланмайды. Бёчкени аягъы бла бир джанына тюртеди да, узайыб баргъан Мухамматдан къалыб кетеме деб къоркъгъанча, аны ызындан чабады. Алай а, арлакъ баргъанында, бёчкени алай къоюб кетгенине сокъуранады да:
Последние новости
Популярное
Документы
В лицах
