Батчаланы Сафарны джашы Алимурат (тышында Борис дегендиле атына) 1939-чу джыл алтотур (март) айны 23-де Огъары Теберди элде туугъанды. Къарачай халкъны джуртундан зор бла кёчюрген заманларында, ол тёрт джылы толгъан джашчыкъ болуб, сюргюнню сынагъанды. Аланы юйдегилери Къыргъыз Республикада Сокулук районну Маловодное элине тюшген эдиле. Алимуратны сабийлиги миллети ачлыкъны-джаланнгачлыкъны, къыйынлыкъны сынагъан инджиулю джыллада ётгенди. Ол Маловодное элде джетиджыллыкъ школгъа джюрюгенди. Аны бошагъанында Красно-Октябрьский элде ишчи джаш адамланы окъутхан школгъа кириб, аны 1958-чи джылда тауусханды. Ол джыл огъуна, къачда, Алимурат аскерге кетгенди.

Батча улу Забайкал аскер округда 16-чы дивизияны 48-чи окъуу танка батальонунда къуллукъ этгенди. Ол анда кёб затха юреннгенди. 1959-чу джыл къыркъар (август) айны ахыр кюнюнде батальонну эм алчы курсанты болуб кесин танытханды. Алимурат юретген затларын дженгил алгъан фахмулу джаш болгъанына аны тамадасы Узакъ Кюнчыгъышда танка училищеге окъургъа ашыргъаны шагъатлыкъ этеди.Батча улуну училищени тауусханындан сора, орта танкаланы взводуна командир этгендиле. Аскер къуллугъун андан ары ол Шимал Кавказ округда бардыргъанды. Аскер борчун Алимурат тыйыншлы толтура, тамадаларындан махтау, бюсюреу таба, аскерчилеге да юлгю болгъанлай тургъанды. Алай бла ол танка взводну командиринден башлаб, 73-чю мараучу дивизияны командирини заместители эмда политика бёлюмюню тамадасы къуллукъгъа дери ёсгенди.  1967-чи - 1972-чи джыллада В.И.Ленин атлы Аскер-политика академияда окъуб, джетишимли бошагъанында, анга капитан чын берилгенди. Андан сора Батча улу кесини джашауун Ата джуртха къуллукъ этиуге атагъанды.

Афганистанда къазауатха Батчаланы Алимурат аскер тамадаладан буйрукъ салыныб, 1984-чю джыл эндреуюк (декабрь) айны 24-де ашырылгъанды. Ол анда Афганистан Республиканы Къоруулау Кючлерини 3-чю аскер корпусуну политика бёлюмюню тамадасыны кенгешчиси болуб тургъанды. Ол кёзюуде аллай устала амалсыз керек болгъанлары себебли, Афганистанны башчылары аны сыйын кёргенлей, билимине, болумуна бюсюреу этгенлей тургъандыла. Ол затлагъа Афганистанны Правительствосуну 1986-чы джыл Батча улуну юсюнден джазылгъан махтау къагъытлары шагъатлыкъ этедиле. Алайды да, Совет кърал аны аллында салгъан борчну тыйыншлы толтургъаны, ишин сый бла баджаргъаны, партиягъа кертилиги эмда джаш тёлюге патриот сезимле сингдириуде къошхан къыйыны ючюн Батчаланы Алимуратны Къызыл Джулдузну ордени бла саугъалагъандыла. Ол анда да абычар къурамны билимин, сынамын ёсдюрюр иннет бла кёб иш этгенди. Аскер тамадаланы эмда аскерчилени ичинде да аны сыйын кёргендиле.

Алимурат Афганистандан ызына 1987-чи джыл байрым (февраль) айда къайтханды. Андан ары, 90-чы джыллагъа дери, къуллугъун Тау Арты аскер округда бардыргъанды. 1989-чу джылны аягъында запасдагъы абычарланы тизимине тюшгенди.

Талай джылны Гюрджюде, андан сора туугъан джурту Къарачайда да бир кесек джашагъанды. 2000-чи джыллада уа Батча улу Волгоград шахаргъа кёчюб кетгенди. Уста абычар, саулай джашауун аскер къуллукъгъа атагъаны себебли, солуугъа чыкъгъанында да ол шартларын тохтатмагъанды. Алай бла отставкадагъы полковник Волгоградда джаш тёлюню ариу халиге, Ата джуртха сюймекликге эмда патриот сезимлеге юретиу дерсле бергенлей, ол тукъум джамагъат ишлеге да тири къошулгъанлай тургъанды.

Къызыл Джулдузну орденини, СССР-ни Къоруулау Кючлеринде Ата джуртха халал къуллукъ этгени ючюн III-чю дараджалы орденни эмда ол орденни I-чи, II-чи, III-чю дараджалы медалларыны кавалери, Хурмет грамоталаны иеси Батчаланы Сафарны джашы Алимурат абычар сыйына тыйыншлыды. Ол джашаудан кетсе да (джандетли болсун), аны аскер джолу, халисинде ашхы шартлары кёблеге юлгюдю. Аны абычарлагъа эмда джаш тёлюге юлгюге айтырлай адам болгъанына сёз джокъду. Миллетни атын къайда да махтау бла айтдыргъан, Батча улуча, сыйлы адамланы атлары халкъны эсинде ёмюрлюкге сакъланныкъдыла.

 

БОКАЙЛАНЫ Фатима.

 
{jcomments}