Бу кюнледе Правительствону Юйюнде Къарачай-Черкес Республиканы Сайлау комиссиясыны председатели Абазалыланы Лариса пресс-конференция бардырыб, регионда РФ-ны президентин сайлаулагъа хазырланыу къалай баргъаныны юсюнден хапар айтхан эди.
Бюгюнлюкде республикада 249 сайлау участок да толусу бла джарашдырылыб бошаб, сайлаула ётерик кюнледе эшиклерин ачаргъа хазырдыла. Аланы тышында сайлаучула кёзюулю тургъан джерледе да 3 къошакъ участок къуралгъанды: республикан больницада, Архызда Романтик посёлокда эмда СИЗО-да. Участоклада ишлерик комиссияланы къурамлары бегитилгенди, аланы бары да билимлерин ёсдюрюб, анга шагъатлыкъ этген къагъытла да алгъандыла.
Сайлаула ётерик участокланы барында да видеонаблюдение бардырыллыкъды. Ол участокда бола тургъанны Джамагъат къарагъан штабха ийиб, алайда адамла кеслери къараб, болумну кёрюб турургъа мадар берликди. Аллай мадар болмагъан участоклада бола тургъанны джазыб баргъан видеорегистраторла ишлерикдиле. Алагъа джазылгъанны да штабха келтириб къарар мадар боллукъду.
Джамагъат къарагъан штабда экспертле, терк эс бёлген къауумла боллукъдула. Къайсы болса да бир участокда бир тюрлю бир къайгъы болгъаны болса, ол къауум терк халда ол участокга барыб, халны кеслери тинтерикдиле. Аны тышында экспертле участоклагъа барыб, халгъа къараргъа да боллукъдула.
Абазалыланы Лариса айтхандан, сайлауланы кёзюуюнде эксперт организацияла Москвадан да келликдиле.
Айхай да, джылладача, быйыл да КОИБ-ле хайырландырыллыкъдыла. Алагъа сайлаучула бек ышанадыла. «Мен ишлегенли бери КОИБ болгъан участокда бир тюрлю бир тарыгъыу, дау, къайгъы болмагъанды. Сёзсюз да, ол адамланы ышаныуларына шагъатлыкъ этеди», - дегенди Сайлау комиссияны председатели.
Джыйылыуда «Мобильный избиратель» системаны юсюнден да сёлешиннгенди. Ол системаны болушлугъу бла сайлаучу президент сайлаулагъа къайда болса да къошулургъа эркинди. Аны ючюн 2024-чю джылны алтотур айыны 11-ден кечге къалмай, Госуслуги порталны болушлугъу бла неда джергили сайлау комиссияны (ТИК), неда МФЦ-гъа барыб сайлаула ётерик кюнледе къайда боллугъу, ол адамны алайда сайлаучуланы тизимлерине къошаргъа тилеги джазылгъан къагъыт берирге керекди. Алтотур айны 6-дан 11-не дери кёзюуде уа участок сайлау комиссияны (УИК) юсю бла бериледи аллай къагъыт.
Бюгюнлюкде республиканы сайлау системасыны эки уллу джумушу барды. Биринчиси, «Мобильный избиратель» системагъа кёре адамладан тилек къагъытла алыуду, экинчиси, байрым айны 17-ден алтотур айны 7-не дери кёзюуде сайлау комиссияны членлери юйлеге, фатарлагъа айланыб чыгъаргъа керекдиле.
Адамланы юйлерине айланыб чыгъыу магъаналы ишлени бириди. Ол сайлаучуланы юслеринден болгъан данныйлени джангыртыргъа эмда адамлагъа сайлауланы юслеринден хапар айтыргъа мадар береди.
«Республикабызны джамагъатындан тилерим сайлау комиссияны членлерине джылы тюбегиз деб, олду. Ала сизни сайлаулагъа чакъыра келедиле. Хыны болмагъыз деб тилекчиме. Сайлау комиссияны членлерини нюзюрлери сайлаула не къадар тынгылы ётерча этергеди», - деди Абазалыланы Лариса.
Бюгюнлюкде сайлау участокланы хазырлау ишле тири бардырыладыла. Ол ишге тюрлю-тюрлю ведомствола, организацияла, муниципалитетле да тири къошулгъандыла. Аны тышында сайлаучуланы кёллерин джарыкъ этер мурат бла бирер тюрлю джарыкълыкъ ишни къурау да бардырылады. Сёз ючюн, концертле, джармалыкъла, эришиуле дегенча ишле.
Саулукъларында кемликлери болгъан адамлагъа аслам эс бёлюннюкдю. Кёзлери иги кёрмегенлеге, сокъурлагъа таб болурча хапар берген стендледе Брайлни шрифти бла джазылгъан къагъытла боллукъдула, джазылгъанны уллу этиб окъургъа мадар берген лупала салынныкъдыла, коляска бла джюрюген адамла рахат кириб, чёб атыб чыгъарча кабинкала къураладыла. Республикада къуру эки участокдан къалгъанлары бары да мекямланы биринчи къатларындадыла, саулукъларында не тюрлю да кемликлери болгъан адамла инджилмей кириб, чёб атыб чыгъар ючюн. Аны тышында да КъЧР-ни Сайлау комиссиясы волонтёрла бла ишлерге мурат этеди, ала келгенлеге болушлукъ этерча.
«Аллыбызда кюнледе КъЧР-ни Джамагъат палатасы эмда Адамланы эркинликлерини хакъындан уполномоченныйны аппаратыны членлери бла сайлау участоклагъа айланыб, алагъа багъа бериб чыгъарыкъбыз. Артыкъ да бек участокла саулукълары къарыусуз адамлагъа джараулу джарашдырылгъанлары бла къалгъанларына къараллыкъды», - деб билдиргенди Сайлау комиссияны председатели.
Чертерге излегенибиз: СВО-гъа къошулгъан джердешлерибизге бусагъатда аланы аскер бёлеклери тургъан джерледе чёб атарча мадарла къураллыкъдыла.
ХУБИЙЛАНЫ
Фатима.
