Бышлакъ биширген

Бир адамгъа теджелген юлюшню 415 грамм тузлу бышлакъдан, 600 грамм гардошдан, 280 миллиграмм суудан, 120 грамм сары джаудан этерге болады.
 Гардош къабугъу бла биширилиб, ариуланыб, ууулады (пюре).  Андан сора тузлу бышлакъны ууакъ туураб, экисин да кастролда къайнагъан суугъа атыб, къатышдыра-къатышдыра къайнатыргъа керекди. Бишгенден сора отдан алыныб, сютбашы неда сары джау бла тепсиге бериледи.

Мёрезе

Бир адамгъа теджелген юлюшню 30 грамм джангы бышлакъдан, 50 миллиграмм сютбашыдан, 30 грамм нартюх ундан, 10 грамм сары джаудан этерге болады. Тузну адам кеси сюйгенича къошады.
Ууакъ тууралгъан бышлакъ, сютбашы бла къатышдырылыб, бирча болгъунчу къайнатылады. Аны юсюне нартюх ундан себилиб, ол хазыр болгъунчу бишириледи.
Тепсиге иссилей, сууукълай берирге да болады. Сууукълай берирге излеген къалын болгъунчу дери къайнатыргъа керекди. Джайпакъ табакъгъа къуюб, сууугъандан сора кесиб-кесиб бериледи.

***

Энди этге кёчейик. Ата-бабаларыбыз этден чийлей, къакъдан да тюрлю-тюрлю ашарыкъла этиб тургъандыла. Кюн сайын ашагъандыла. Къакъ этни къышха да асырагъандыла.

Тууардан, къойдан этилген къакъ

Малны кесгенден сора бутлары, джапхакълары, иегилери джукъа сылынадыла. Эслеб, джиклени бир-биринден айырыб иймей неда этни асыры джукъа этиб юзюб алмай, бирча ариу сылыргъа керекди. Алай хар адам да эталмайды. Уста адам иги сылгъандан сора сылыннган, бычакъ ызла этген джерлеге туз себиб, этни чырмаб, туз сингнгинчи къояргъа керекди. Джыккырда, уллу кастролда, табакъда къояргъа болады. Туз этге сингсе, къаны чыгъады. Андан сора, алыб, быкъыгъа, аллайы болмагъан юйню карнизлерине чюйле уруб, чибин кирмезча, марлягъа чырмаб, алагъа тагъыб тургъандыла. Неда кюндюз асыраб, кече чибин болмагъан сагъатда такъгъандыла. Алай бла эт, кебиб, къакъ болгъанды.

Къарачай къойну къакъланнган къуйругъу 

Къуйрукъ да алай этиледи. Бычакъ бла джукъа сылынады. Ол заманда ол, этча, созулуб, узун, кенг болады.
Анга тузну иги себиб, салкъын джерге салыб, туз сингнгинчи къояргъа керекди. Андан сора кеберча джерге тагъылса,  къакъгъа бурулады.

Акъбайланы Халимат.
 
 
 
{jcomments}