- Подробности
Аякъчы́ исполнитель, рядовой (человек; труженик, воин) башчы башчылыкъ этмесе, ~ башчылыкъ этмез если руководитель не руководит, то исполнитель не исполняет.
Аям́ карач. экономика; ~ билим экономическое знание.
Аямлы́ карач. 1) экономный II экономно 2) учтивый II учтиво.
Аямсы́з карач. 1) неэкономный II неэкономно 2) неучтивый II неучтиво.
Аяу́ 1) пощада 2) экономия, сбережение.
Аяаулу́ 1) щадящий 2) бережливый, экономный; расчётливый.
Аяусу́з 1) беспощадный, безжалостный, жестокий 2) неэкономный II неэкономно, расточительно.
Б
Ба I карач. межд. выражает сожаление, удивление ах! ай! ой!; ба-ба-ба, алай болубму къалды? ах, как же так случилось? II карач. подр. – о поцелуе; ~ этерге целовать (чаще ребёнка).
Баба́ карач. предок, дед.
Бабай дет. бабай (страшилище, которым пугают детей).
Бабакъ то же, что бакъбакъ зоол. кряква.
Баба́с 1) уст. дед, старец 2) рел. поп, священник, батюшка. 3) бран. старый хрыч.
Бабунач то же, что бабылаш бот.
Бабына то же, что байбинё бот. маточник.
Бабыр зоол. уссурийский тигр.
- Подробности
- Подробности
Огъай, ол джырчы тюл эди, таш джонуб, темир тюйюб да ишлемегенди. Алай а джырчыгъа, темирчиге да къанат берген, малчыны, сабанчыны да джашауларын джарыкъ этген, джашха, къартха да керек болгъан иш бла кюреше эди. Ол искусствону адамы эди.
Уруш отун, кёчгюнчюлюкню ачыуун, рахат джашауну джарыкъ тюрсюнюн да кёргенди ол. Алай а не къыйын болумда да бюгюлмегенди, ёхтемлениб, башын ёрге да тутмагъанды, хар къуру да бетин кюннге бургъанлай, джашаудан джарый, джашауну джарытыргъа кюреше, ёмюрюн культура бла ашыргъанды. Азиядан къайтхан джылладан башлаб, отуз джылны узагъына районну культура бёлюмюню тамадасы болуб ишлегенди. Ол дуниядан кетгенли ма 27 джыл. Россияны культурасыны махтаулу къуллукъчусу, СССР-ни Культурасыны министерствосуну айырмасы, Бютеуроссия смотрну дипломанты, Ставрополь крайны суратлау чемерлигини эки кере лауреаты, Къызыл Джулдузну эмда Октябрь революцияны орденлерини кавалери Боташланы Мусратны джашы Борисге быйыл 91 джыл боллукъ эди.
- Подробности
Ачыма́ карач. квашенный; прокисший; ~ сют скисшее молоко.
Ачыныу́ карач. душевное страдание, сочувствие кому-л.
Ачытхы́ то же, что ачытхыч закваска (для теста); дрожжи.
Ачы тамыр бот. мангры.
Ачыу от бот. колоквинт.
Ачыусаргъа́ 1. карач. испытывать потребность в соли (о животных). 2. жаждать чего.
Ачыуташ квасцы.
Ашалтыучу́ абразивый.
- Подробности
Бизден адам джазыб бир иги китаб чыкъса, халкъыбызгъа бир сабий туугъанча къууанама. Тохчукъланы Борис «Чёрный ноябрь 43-го» деген китабын саугъагъа бергенинде алай болдум. Анда тёрт пьесасы басмаланнганды: «Чёрный ноябрь 43-го» деген трагедиясы, «Къарачайны къара кюню» деген ат бла ана тилибизде, «Красный Восход» орус тилде, сабийлеге аталгъан «Къонакъбай сюймеген къонакъ» деген пьесасы къарачай тилде. Ала республикан театрны сахнасында салыннгандыла. Алгъаракъ джыллада, мен да аланы арасында болуб, мингле бла адамла къарагъандыла. Ол спектакллени юслеринден кёбчюлюк информацияда джазылыр ючюн да къалмагъанды. Алай а, кесинг ашыкъмай окъусанг, сахнада бир кере кёргенингден эсе терен ангылайса. Уллайгъанладан кёрмей къалгъанла, ол джыллада сабийле болгъан тёлюле быланы энтда салынныкъларын ашыгъыб сакъларыкъдыла. Мен а, спектакллени да эсиме тюшюре, 2017-чи джыл республикан басмада чыкъгъан бу китабны да окъуб чыкъгъанымда, пьесаланы, авторну юсюнден да сизге къысхача хапар айтыргъа таукел болдум.